Waarom je de beroepen
van je personages bewust
zou moeten kiezen
Waarom je de
beroepen van je
personages bewust
zou moeten kiezen
Onder de loep:
Angela Ackerman & Becca Puglisi - The Occupation Thesaurus
Welk beroep beoefent jouw hoofdpersoon? Wellicht heb je het gevoel dat het er voor je verhaal niet echt toe doet waarmee je protagonist haar geld verdient. Wie weet was het zelfs niet echt een bewuste keus, maar vond je dit vakgebied gewoon interessant klinken.
Het boek The Occupation Thesaurus: A Writer’s Guide to Jobs, Vocations, and Careers van Angela Ackerman en Becca Puglisi vertelt ons waarom het slim is om doelgericht na te denken over dit specifieke kenmerk van je hoofdpersonen. Daarom verdiepen we ons in deze blog in de beroepskeuze van je personages.
6 manieren waarop een beroep kan bijdragen aan je verhaal
Bij het creëren van personages focussen we meestal vooral op hun doelen, verlangens, angsten en emotionele wonden, omdat deze onderdelen ons helpen bij het bepalen van hun gedrag. Het draagt bij aan hoe hun ontwikkeling gedurende het verhaal eruitziet en het verklaart waarom ze bepaalde acties ondernemen.
De keuze voor hun normale dagbesteding kan daardoor een ondergeschoven kindje zijn. Beroepen kunnen echter op meerdere vlakken een nuttige bijdrage leveren. Ze kunnen namelijk:
- Karakteriseren
Wie zijn je personages (persoonlijkheid), welke kennis en vaardigheden hebben ze, welke motieven en prioriteiten, wat voor interesses / hobby’s / passies, welke fysieke kenmerken, welke voorkeuren, idealen en overtuigingen, wat is hun economische status?
Bij sommige beroepen heb je automatisch een beeld van eigenschappen die iemand hoogstwaarschijnlijk heeft. Bijvoorbeeld:
- Brandweerman/-vrouw: is dapper en fysiek fit, functioneert goed tijdens stressvolle situaties
- Verpleger: is zorgzaam, intelligent, heeft medische kennis, werkt graag met mensen
- Medewerker kinderdagverblijf: is geduldig, vriendelijk, empathisch, werkt graag met kinderen
- Boswachter: heeft kennis van de natuur, houdt van rust en buiten zijn, heeft wellicht liever dieren dan mensen om zich heen
- Advocaat: goed betaald, spreekt makkelijk in het openbaar (rechtbank), heeft juridische kennis
Hoewel je stereotypen meestal wilt vermijden, zijn dit soort algemene vooroordelen wel handig om infodumps tegen te gaan waarin je je personages uitgebreid zou beschrijven.
Je hoeft namelijk niet meer te vertellen dat je hoofdpersoon fit is, die indruk hadden we al omdat ze bij de brandweer werkt. Het wordt pas interessant om specifiek te benoemen wanneer ze juist niet aan ons standaardbeeld voldoet.
- Het plot in een bepaalde richting duwen
- Conflicten / obstakels veroorzaken
- Slecht functioneren aan het licht brengen
- Bijdragen aan de ontwikkeling van een personage
- Voor bepaalde vaardigheden en kennis zorgen die ze tijdens het verhaal nodig hebben
Waarom heeft je personage dit beroep gekozen?
Als je een thriller schrijft waarin een moord moet worden opgelost, is het een voor de hand liggende keuze om van je protagonist een rechercheur of een privédetective te maken. Maar ook in zo’n geval blijft de vraag: waarom heeft je personage voor dit beroep gekozen?
Hiervoor kunnen verschillende redenen zijn:
- Uit interesse: ze vindt het gewoon heel leuk om te doen, ze heeft van haar hobby haar beroep gemaakt
- Vaardigheden: het is altijd fijn om iets te doen waar je goed in bent
- Om een behoefte te vervullen: bijvoorbeeld om de wereld te verbeteren of haar gezin te onderhouden
- Gemakzucht: het was bijvoorbeeld de eerste vacature die beschikbaar was of het familiebedrijf ging automatisch op haar over
- Ze was allang blij dat ze werd aangenomen en/of dat deze baan beschikbaar was
Intrinsieke motivatie: de daadwerkelijke reden achter zijn/haar beroepskeuze
Hoewel bovenstaande drijfveren een plausibele verklaring kunnen zijn waarom je hoofdpersoon een specifiek beroep heeft gekozen, is het vaak interessanter om nog iets dieper te graven.
Volgens The Occupation Thesaurus liggen er qua intrinsieke motivatie namelijk meestal een van twee redenen ten grondslag aan beroepskeuze:
- Het vervult een basisbehoefte
Volgens Abraham Maslow hebben mensen 5 basisbehoeften die voldoening geven wanneer ze worden vervuld:
- Lichamelijke / fysiologische behoeften: voedsel, drinken, slaap, ademhalen, onderdak, voortplanting.
Een voorbeeld hoe dit betrekking kan hebben op beroepskeuze: je personage doet werk dat deze basisbehoeften vervult, ook al is het geen droombaan, past het niet bij haar vaardigheden en vindt ze het niet leuk. - Behoefte aan veiligheid en zekerheid: lichamelijke veiligheid, werkzekerheid, goede gezondheid, stabiliteit, beschermd eigendom.
Een voorbeeld hoe dit betrekking kan hebben op beroepskeuze: ze woont in een onveilige buurt en neemt er daarom een extra baan bij, zodat ze een huis kan betalen in een andere buurt. - Behoefte aan liefde en sociaal contact: vriendschap, familie, intimiteit, liefde geven en ontvangen.
Een voorbeeld hoe dit betrekking kan hebben op beroepskeuze: ze neemt een baan dichtbij huis, ook al is er verder weg een leukere baan, ze kiest een baan omdat iedereen in de familie al generaties lang dokter / leraar / advocaat is of er wordt automatisch van uitgegaan dat ze het familiebedrijf overneemt. - Behoefte aan waardering, erkenning en zelfrespect: eigenwaarde, (zelf)vertrouwen, gewaardeerd worden door anderen, respect van en voor anderen.
Een voorbeeld hoe dit betrekking kan hebben op beroepskeuze: ze kiest een baan die in haar ogen voor waardering zorgt, zoals chirurg of advocaat, ze start een eigen bedrijf i.p.v. in loondienst te gaan, ze doet iets waarin ze in uitblinkt, zodat haar zelfvertrouwen groeit. - Behoefte aan zelfverwezenlijking / het beste uit jezelf halen: betekenisvolle doelen behalen, kennis opdoen, spirituele verlichting bereiken, moraal kompas, kernwaarden omarmen.
Een voorbeeld hoe dit betrekking kan hebben op beroepskeuze: ze kiest voor een baan die zorgt voor vrijheid en onafhankelijkheid, die uiting geeft aan waarden en morele overtuigingen (bijvoorbeeld helpen in een derdewereldland, dieren beter maken, klimaatverandering tegengaan, maatschappelijk werk), ze doet iets wat voldoening geeft / het is haar roeping, filantropie, het maakt haar gelukkig
- Het heeft te maken met een onopgeloste wond
Emotionele wonden zijn trauma’s uit het verleden die gedrag en keuzes beïnvloeden. Verbind je zo’n verleden (deze backstory) met een beroep, dan kan dat voor authenticiteit en gelaagdheid zorgen:
- Emotionele wonden kunnen personages naar een bepaald beroep toe duwen
- Emotionele wonden kunnen ervoor zorgen dat personages het niet aandurven om hun droomberoep te gaan uitoefenen
The Emotion Thesaurus & The Negative Trait Thesaurus
The Occupation Thesaurus: 124 beroepen onder de loep
Wat mij zo’n fan maakt van de Thesaurus-reeks van Ackerman en Puglisi is hoe grondig ze te werk gaan. Na een paar inleidende hoofdstukken met uitleg over het onderwerp in kwestie (bijvoorbeeld emotionele wonden, emoties of negatieve karaktereigenschappen) volgt er een lijst die voor zoveel inspiratie kan zorgen als je daar voor openstaat.
In het geval van The Occupation Thesaurus hebben Ackerman en Puglisi 124 beroepen onder de loep genomen. Bij elk beroep staat er een korte samenvatting wat het inhoudt, welke training er nodig is om dit beroep uit te oefenen, met wat voor functies ze mogelijk contact hebben en welke vaardigheden en karaktereigenschappen handig zijn om te hebben.
Helemaal interessant is het lijstje met situaties die voor conflicten kunnen zorgen, hoe dit beroep de behoeften van je personage zou kunnen beïnvloeden, waarom ze voor dit beroep gekozen zouden kunnen hebben en hoe je een twist kunt geven aan een stereotype. Een voorbeeld:
Instructeur parachutespringen:
- Instructeurs moeten goed kunnen communiceren, ook onder druk.
- Andere handige vaardigheden zijn: liplezen, gastvrijheid, het weer kunnen voorspellen, navigeren in de wildernis.
- Veelvoorkomende karaktereigenschappen: avontuurlijk, extrovert, vriendelijk, groot verantwoordelijkheidsgevoel.
- Conflicten kunnen o.a. ontstaan wanneer de veiligheid onder druk staat door geldgebrek, wanneer klanten halverwege van gedachten veranderen, slecht weer, een bijna-botsing met een drone, etc.
- De kick van het parachutespringen kan ervoor zorgen dat de instructeur moeite heeft met tevreden zijn wanneer zij met beide benen op de grond staat.
- Wellicht is ze instructeur geworden om haar eigen hoogtevrees te overwinnen.
Deel het met ons in de besloten Facebookgroep van BackWords.
