4 tips voor het beschrijven van emoties

Onder de loep:
Angela Ackerman & Becca Puglisi - The Emotion Thesaurus

Je hoofdpersoon heeft zojuist de loterij gewonnen, ze heeft haar vriend betrapt met een ander, of haar favoriete huisdier is aangereden. Hoe laat je aan je lezers weten wat er in haar omgaat?

Of je nu schrijft vanuit het ik-perspectief of toch een tikkeltje verder weg staat met een hij-/zij-perspectief, je kunt niet om de emoties van je personages heen. Zonder deze gevoelens zouden het namelijk saaie, platte karakters worden met wie niemand zich kan identificeren.

4 tips om je op weg te helpen met de emotionele rollercoasters die jouw personages ervaren:

Show, don't tell

Je kunt natuurlijk gewoon zeggen: ‘Marie was blij/boos/verdrietig’. Alleen kauw je het dan wel heel erg voor. Je vertelt de lezer letterlijk hoe hij de gevoelens van je hoofdpersoon moet interpreteren.

Veel interessanter is het om de lezer die conclusie zelf te laten trekken aan de hand van het gedrag en de gedachten van jouw personages. Je vertoont wat er in hen omgaat.

Schrijf in plaats van ‘Marie was boos’ bijvoorbeeld ‘Marie smeet het kopje tegen de muur’. In plaats van ‘Johan was blij’: ‘Johans voet wipte op en neer op het ritme van het liedje dat al door zijn hoofd danste sinds hij het nieuws gehoord had’.

Combineer deze 4 uitingen van emoties

Dus hoe pak je dat aan? Maak bijvoorbeeld gebruik van een combinatie van:

Gedrag, bijv.: ze smeet het kopje tegen de muur
Fysieke signalen, bijv.: haar onderlip trilde
Innerlijke sensaties, bijv.: ze had een brok in haar keel
Mentale reacties, bijv.: de behoefte om alleen te zijn

Alleen hoe kom je erachter hoe jouw personages zich gedragen als ze zich euforisch, boos of juist verdrietig voelen? Welke fysieke signalen zijn voor hen kenmerkend? Welke innerlijke sensaties ervaren zij zelf?

**Lees The Emotion Thesaurus om inzicht te krijgen in 130 emoties**

Veel schrijvers krabben zichzelf waarschijnlijk even achter de oren als ze zijn aanbeland bij een scène waarin ze heftige emoties moeten laten zien.

Het boek dat mij persoonlijk enorm geholpen heeft bij deze hobbel is *The Emotion Thesaurus: A Writer’s Guide to Character Expression* van Angela Ackerman en Becca Puglisi.

In dit boek wordt namelijk voor 130 emoties beschreven hoe deze tot uiting zouden kunnen komen voor jouw personages.

Denk daarbij aan de eerdergenoemde mogelijkheden op het gebied van gedrag, fysieke signalen, innerlijke sensaties en mentale reacties, maar ook aan:

Tekenen dat een emotie onderdrukt wordt, bijv.: onterecht doen alsof iets geen big deal is
Gevolgen van emoties op de lange termijn, bijv.: aanhankelijk worden
Gevoelens waar een emotie naar zou kunnen escaleren of de-escaleren, bijv.: je verwaarloosd voelen escaleert naar een angststoornis of de-escaleert naar onverschilligheid

Bekijk jouw personages als individuen

Omdat niet ieder personage natuurlijk hetzelfde reageert op emotionele situaties geven Ackerman en Puglisi in The Emotion Thesaurus per emotie 2 pagina’s aan mogelijkheden m.b.t. gedragingen, signalen en sensaties.

Om te bepalen welke reacties het relevantst zijn voor jouw personages zul je hen zo goed mogelijk moeten leren kennen. Een tip van The Emotion Thesaurus:

‘The best way to [strive for individuality when we consider how characters will express themselves] is to spend time digging into each character’s backstory and uncover details that will show us how to design their reactions.’

Daarbij is het erg belangrijk om allereerst vast te stellen hoe een personage zich in het dagelijks leven gedraagt:

‘To understand how a character might react to the big moments of conflict and upheaval in the story, we need to establish a baseline of how they behave in everyday situations.’

Als je weet wat tijdens alledaagse situaties normaal gedrag is voor jouw personages kun je ook beter inschatten hoe zij zullen reageren tijdens grotere conflicten.

Hoe pak je zoiets aan?

‘So imagine a few benign scenarios that could be part of your character’s normal day – a car that won’t start, being late for an appointment, waking up sick, or plans changing at the last minute. It’s worth the effort to imagine your character in situations like these to get a feel for how they will react.’

Natuurlijk is het daarbij ook relevant of jouw hoofdpersonen bijv. meer introvert of juist extrovert zijn. De een laat nu eenmaal makkelijker blijken hoe hij zich voelt dan de ander.

Staat The Emotion Thesaurus al op jouw leeslijst? Of heb je een andere tip voor het beschrijven van emoties? Vertel het ons in de besloten Facebookgroep van BackWords!