Herkenbaarheid met een twist:
Je laten inspireren door tropes
Narratieve technieken - deel 9
In deze blogreeks over narratieve technieken komen aan bod:
Deel 1: Het begin ~ Ab ovo, in medias res of post rem
Deel 2: Tijd voor actie ~ De MacGuffin
Deel 3: Hints geven ~ Voorafschaduwing / Foreshadowing
Deel 4: Een dwaalspoor ~ De rode haring / red herring
Deel 5: Relevantie ~ Wet van Tsjechov / Chekhov’s Gun
Deel 6: Spanning ~ Leapfrogging in combinatie met cliffhangers
Deel 7: De druk opvoeren ~ Het tikkende klok-scenario / Ticking clock scenario
Deel 8: Het einde ~ Deus ex machina en eucatastrophe
Deel 9: Herkenbaarheid met een twist ~ je laten inspireren door tropes
Ik geef het maar meteen toe: ik heb er een nieuw favoriet boek over schrijven bij. Hoewel ‘The Trope Thesaurus’ van Jennifer Hilt niet tot dezelfde reeks behoort als mijn andere favorieten ‘The Emotional Wound Thesaurus’ en ‘The Emotion Thesaurus’ vind ik het net zo’n heerlijke bron van inspiratie.
Waarom? Dat lees je in dit deel van deze blogreeks over plottechnieken, waarbij we ons deze keer gaan verdiepen in ‘tropes’, oftewel: herkenbaarheid met een twist.
Wat is een ‘trope’ en waarom zou je er gebruik van maken?
Een trope is een tool die je tot je beschikking hebt wanneer je binnen je verhaal herkenbaarheid wil creëren voor je lezers. Lezers houden er meestal van als ze zich kunnen verplaatsen in je personages.
De hoofdpersoon hoeft niet exact hetzelfde leven te leiden als zijzelf, maar het is vaak wel prettig als ze zich met hen kunnen identificeren vanwege bepaalde emoties, verlangens, motieven of problemen.
Een trope zorgt in zekere zin voor voorspelbare, herkenbare personages, settings of scenario’s. Dat klinkt misschien alsof je een cliché of stereotype aan het maken bent. Het verschil is dat een cliché de verhaallijn verder niet echt manipuleert en geen speciale details bevat, terwijl een trope helpt om driedimensionale personages te creëren en conflicten te vergroten.
Hoe dat precies werkt, vertelt het boek ‘The Trope Thesaurus: Trope Your Way to a Stronger Story’ van Jennifer Hilt.
Voorbeelden van tropes
De schrijfster van ‘The Trope Thesaurus’ is fan van de Secret Baby-trope en ik inmiddels ook. Sterker nog: zonder dat ik het me realiseerde, bleek ik er al gebruik van te hebben gemaakt in mijn thrillers. Zowel in ‘Fatale keuzes’ als ‘Blinde wraak’ komt de Secret Baby-trope voor.
Enkele populaire voorbeelden van tropes in boeken, films en series:
- Secret baby / geheime baby
- Enemies to lovers / van vijanden naar geliefden
- Orphan / wees
- Scar / litteken
- Forced proximity / gedwongen nabijheid
- Loner / eenling
- Workplace romance / romantiek op de werkvloer
- Mistaken identity / persoonsverwisseling
- Forbidden love / verboden liefde
- Stranded / gestrand
Neem bijvoorbeeld de cosy mystery ‘Murder on the Orient Express’ van Agatha Christie. Hoofdpersoon Hercule Poirot is een beroemde detective (‘law enforcement’) – vaak zijn dat eenlingen (‘loner’) – die vast komt te zitten in een gestrande trein (‘stranded’ / ‘forced proximity’), waar hij een moord probeert op te lossen. Tijdens het verhoren van zijn verdachten, komt hij o.a. achter informatie die te maken heeft met ‘hidden identity’, ‘revenge’, ‘reunion’, ‘scar’ en ‘blackmail’.
Op wat voor manieren kun je tropes inzetten?
Hartstikke leuk, al die veelvoorkomende verhaalelementen, maar wat moet je er verder mee wanneer je aan het brainstormen bent voor je verhaal?
Het idee is dat je dit soort herkenbare elementen op een originele manier inzet om je verhaal te verdiepen. Bijvoorbeeld door er een twist aan te geven. Zit je vast met je verhaal? Kijk dan of er een toepasselijke trope is die je weer op gang kan helpen.
Of zoals Blake Snyder het zei in ‘Save the Cat!’: ‘Give me the same thing – only different!’
Er zijn drie manieren waarop je naar tropes kunt kijken:
- De mate waarin de trope een rol speelt in je verhaal: gaat het om een primaire of een secundaire trope?
- Het soort trope: is de trope van het type persoon, locatie of object?
- De rol van de trope: gaat het om een geheim of een verandering?
Primaire versus secundaire tropes
Een primaire trope heeft invloed op de belangrijkste verhaallijn, de conflicten en de ontwikkeling die je hoofdpersonen doormaken. Tijdens belangrijke momenten in je verhaal spelen deze tropes een rol.
Denk bij Hercule Poirot bijvoorbeeld aan tropes die van invloed zijn op de hoofdverhaallijn: het oplossen van de moord. Zoals de trope ‘stranded’. Doordat de trein waarin iedereen zich bevindt, is gestrand in de middle of nowhere, kunnen de verdachte passagiers nergens naartoe en heeft Poirot een beperkte tijd (tot de trein weer verder kan) om de moord op te lossen.
Een secundaire trope houdt in dat deze trope naar voren komt wanneer het om je subplots gaat. Ze geven extra details aan de zijlijnen van je verhaal.
3 soorten tropes: personen, locaties en objecten
Tropes kunnen betrekken hebben op drie verschillende onderdelen van je verhaal, namelijk:
- Personen > bijvoorbeeld: eenling, miljonair, wees
- Locaties > bijvoorbeeld: gestrand, klein dorpje, roadtrip
- Objecten > bijvoorbeeld: litteken, MacGuffin, blackmail
Vind je je personages nog te plat of saai, denk dan eens aan tropes die de persoonlijkheid, het achtergrondverhaal of het huidige leven van deze personen kunnen verdiepen. Locaties / settings kunnen voor extra spanning zorgen en ook objecten zijn een heerlijke bron van conflict.
Rollen van tropes: geheim of verandering
Tropes kunnen soms ook worden ingedeeld in een van de volgende twee categorieën:
- Geheim > bijvoorbeeld: geheime baby, vermomming, miljonair
- Verandering > bijvoorbeeld: van vijanden naar geliefden, van vrienden naar geliefden, lelijk eendje wordt een zwaan
Geheimen zijn altijd een perfecte manier om extra mysterie toe te voegen aan je verhaal. Wie weet wat wanneer? Waarom is iets geheim? Zorg dat dit geheim van belang is voor het personage op wie het betrekking heeft.
Verandering is iets waar we bij zo’n beetje elke hoofdpersoon naar streven. We willen dat ze gedurende het verhaal een ontwikkeling doormaken, zodat ze groeien en hun kijk ergens op verandert. Tropes kunnen daarbij helpen.
The Trope Thesaurus
Als bovenstaande informatie je nog niet heeft overtuigd dat ‘The Trope Thesaurus’ een inspirerend boek is, dan kan ik je misschien nog over de streep trekken met de wetenschap dat dit naslagwerk tjokvol boek- en filmvoorbeelden staat.
Jennifer Hilt laat aan de hand van uitgebreid uitgewerkte voorbeelden zien hoe tropes van pas kunnen komen bij het schrijven van thrillers, cosy mysteries, romantische verhalen, fantasy en science fiction.
Zelf ga ik in elk geval weer even lekker aan de slag om te zien of ik nog ergens een Secret Baby kan toevoegen. 😇
Heb jij er wel eens bij stilgestaan welke tropes je in je verhalen gebruikt? Deel het in de besloten Facebookgroep van BackWords.
