Tijd voor actie:

De MacGuffin

Narratieve technieken - deel 2

In deze blogreeks over narratieve technieken komen aan bod:

Deel 1: Het begin ~ Ab ovo, in medias res of post rem
Deel 2: Tijd voor actie ~ De MacGuffin
Deel 3: Hints geven ~ Voorafschaduwing / Foreshadowing
Deel 4: Een dwaalspoor ~ De rode haring / red herring
Deel 5: Relevantie ~ Wet van Tsjechov / Chekhov’s Gun
Deel 6: Spanning ~ Leapfrogging in combinatie met cliffhangers
Deel 7: De druk opvoeren ~ Het tikkende klok-scenario / Ticking clock scenario
Deel 8: Het einde ~ Deus ex machina en eucatastrophe

Het idee voor je verhaal is er. Je weet welke ontwikkelingen en avonturen je personages zullen meemaken. Maar hoe ga je deze informatie tijdens je verhaal weergeven? In welke volgorde vertel je het aan de lezer en welke narratieve technieken gebruik je om het geheel nog beter tot zijn recht te laten komen?

Misschien wil je wel spanning opbouwen door middel van cliffhangers, foreshadowing of het tikkende klok-scenario. Of je bent iemand die graag speelt met het al dan niet waarmaken van de verwachtingen van de lezers.

In deze blogreeks nemen we een aantal plottechnieken onder de loep. Welk effect kan het inzetten van deze technieken hebben op de lezer en zijn er ook technieken die je juist beter kunt vermijden?

Tijd voor actie: de MacGuffin

De wát? Voor ik aan deze blogreeks begon, had ik zelf eerlijk gezegd nog nooit van de MacGuffin gehoord. Toch is het iets dat met name thrillerauteurs regelmatig bewust of onbewust gebruiken. De MacGuffin is namelijk een object, doel, persoon, idee of gebeurtenis die de hoofdpersonen aanzet tot actie.

Aan het begin van een boek of film moet de protagonist gemotiveerd zijn of worden om het verhaal op gang te krijgen. De MacGuffin fungeert als zo’n aandrijving, bijvoorbeeld omdat de hoofdpersoon ernaar op jacht gaat. Bovendien trekt het de lezer of kijker direct het verhaal in door hun aandacht vast te grijpen.

Hoe ziet zo’n MacGuffin er concreet uit? De meest voor de hand liggende vorm is een fysiek object. Denk aan de heilige graal waar een groep ridders naar op zoek gaat om het uit handen van de vijand te houden, of een beroemd schilderij dat iemand wil stelen.

Het kan echter ook een geheim plan zijn van de tegenstander dat de held wil tegenwerken, of een abstracte drijfveer, zoals liefde voor een ander personage of de niet te negeren drang om de macht over te nemen van de slechteriken.

Twee toepassingen om de MacGuffin in te zetten

Als narratieve techniek kan de MacGuffin worden gebruikt met twee verschillende doelen:

Als katalysator om het verhaal op gang te krijgen.

De MacGuffin motiveert de protagonisten (en/of antagonisten!) om in actie te komen. Waarom zouden ze hun oude, vertrouwde leventje opgeven als er niets is dat hen aanjaagt? De MacGuffin geeft hun dat broodnodige zetje.

Om karaktereigenschappen te onthullen.

Hoe reageren personages op de MacGuffin? Wat voor gedrag gaan zij hierdoor vertonen? En waarom zorgt de MacGuffin voor genoeg motivatie om in actie te komen terwijl zij eerder op hun luie stoel bleven zitten? Al dit soort vragen onthullen hun karaktereigenschappen.

Het MacGuffin-mysterie

Soms worden de details rondom de MacGuffin helemaal niet of slechts vaag vrijgegeven. Hoe die heilige graal er exact uitziet of waarom deze zo belangrijk is voor de ridders, blijft onduidelijk. Dit speelt in zo’n geval een ondergeschikte rol in het verhaal.

Het kan zelfs gebeuren dat de MacGuffin die aan het begin van het plot de personages in beweging zette, in de loop van het verhaal een tijdje uit beeld verdwijnt en pas tijdens de ontknoping weer een rol gaat spelen, of zelfs helemaal wordt vergeten.

Heb jij wel eens gebruikgemaakt van de MacGuffin (misschien zelfs zonder dat je het je realiseerde)?

Deel het in de besloten Facebookgroep van BackWords.

In het volgende deel van deze blogreeks over narratieve technieken: Voorafschaduwing / foreshadowing!