Personages: rond versus plat en
dynamisch versus statisch
In deze blog nemen we het verschil onder de loep tussen ronde en platte personages en tussen dynamische en statische personages. Ook verdiepen we ons in de vraag hoe je zelf geloofwaardige personages kunt creëren.
Ronde versus platte personages
Wat is precies het verschil tussen een rond personage en een plat personage?
Rond personage: een personage van vlees en bloed. Iemand met:
- Een kloppend achtergrondverhaal (incl. logische levensloop, vrienden, familie, hobby’s, herinneringen, keerpunten, etc.)
- Complexe emoties
- Duidelijke beweegredenen voor haar gedrag
- Een persoonlijkheid die genuanceerd is, met zowel goede als slechte karaktereigenschappen
Kortom: iemand die jij als auteur van binnen en van buiten kent, inclusief haar angsten, dromen en verlangens.
Overigens zul je veel van de achtergrondinformatie die je over je personages verzamelt, nooit in je verhaal verwerken, maar dat maakt niet uit. De lezer zal merken dat jouw personage meer is dan een simpele naam op papier.
Plat personage: een personage zonder lagen. Iemand:
- Met weinig tot geen complexe emoties
- Zonder duidelijke beweegredenen achter haar handelen
- Met een beperkt uitgewerkte en weinig onderscheidende persoonlijkheid
- Die geen ontwikkeling doormaakt gedurende het verhaal
Hoewel het vaak wordt aangeraden om je personages naast rond ook dynamisch te maken, is het een misverstand dat ronde personages altijd dynamisch zijn en statische personages altijd plat. Waarom, dat lees je hieronder.
Dynamische versus statische personages
Bij elk personage dat je voor je verhaal creëert, moet je jezelf als auteur afvragen of dit een dynamisch personage moet worden of een statisch personage. In het kort het verschil:
Dynamisch personage: een personage dat verandert, een persoon die een ontwikkeling doormaakt gedurende het verhaal.
Dit kan betekenen dat zij een verandering doormaakt wat betreft:
- Haar kijk op de wereld om haar heen
- De houding waarmee ze het leven tegemoet treedt
- Haar persoonlijkheid – veelal een geleidelijke ontwikkeling door de dingen die ze meemaakt
Statisch personage: een niet-veranderend personage, een persoon die geen ontwikkeling doormaakt gedurende het verhaal.
Er is geen sprake van een openbaring of stapsgewijze ontwikkeling waardoor haar overtuigingen of wereldbeeld veranderen.
De protagonist zal veelal dynamisch zijn, omdat dit meestal interessanter is voor je verhaal. Toch hoeft dit niet per se. Je kunt ook prima een rond hoofdpersonage creëren met een genuanceerde persoonlijkheid zonder haar een ontwikkeling te laten doormaken.
Of het voor jouw verhaal verstandig is om de belangrijkste personages zowel rond als dynamisch te maken of dat statisch ook prima is, is iets dat je het beste zelf kunt beoordelen. Zelf vind ik het interessant om te zien hoe een personage wordt beïnvloed door haar eigen keuzes en die van anderen. Daarom geef ik meestal de voorkeur aan dynamische hoofdpersonen.
Hoe creëer ik een dynamisch personage?
Misschien denk je: dat is allemaal leuk en aardig, maar hoe zorg ik dan dat mijn personages door lezers als dynamisch worden ervaren? Een aantal tips die je hopelijk op weg helpen:
- Begin bij de basis: maak een karakterprofiel om hen zo goed mogelijk te leren kennen. Hoe? Dat lees je in deze blog.
- Denk na over het ‘waarom’ van je personages.
- Wat zijn de beweegredenen of motieven achter hun handelingen?
- Hoe graag willen ze iets (voor elkaar of in hun bezit) krijgen?
- Op wat voor manier zal hun leven veranderen als hun verlangen wel of juist niet bevredigd wordt?
- Welke obstakels zullen ze tegenkomen op hun pad?
- Voeg een intern conflict toe.
- Op wat voor manier zit je personage zichzelf in de weg?
- Welke zwakke punten van haar karakter zorgen ervoor dat ze tot nu toe haar doel nog niet heeft bereikt?
- Wat voor effect zou het hebben op het bereiken van haar doel en haar leven in het algemeen als je personage dit interne conflict oplost?
- Illustreer een interne strijd aan de hand van een extern conflict. Hoe uiten de persoonlijke strubbelingen van je personage zich tegenover de buitenwereld, zoals de antagonist of een ander type personage?
- Denk na wat voor ontwikkeling(en) je personages zouden kunnen ondergaan.
Vergeet niet dat een personage niet alleen een ‘held’ kan worden, maar ook een ‘slechterik’. De ontwikkeling die een dynamisch personage doormaakt, hoeft er niet altijd eentje te zijn waarbij alles alleen maar positiever wordt. Misschien leert zij gedurende het verhaal juist wel haar duistere kant kennen.
Daarnaast kan het een ontwikkeling zijn die voor het blote oog minder duidelijk is, omdat ze bepaalde karaktereigenschappen eigenlijk al bezaten. In dat geval zou het kunnen dat de verandering vooral zit in het krachtiger worden van hun persoonlijkheid of overtuigingen.
Vind jij het lastig om je personages rond en dynamisch te maken of gaat het je gemakkelijk af?
Deel het in de besloten Facebookgroep van BackWords.