Geef niet op /
de aanhouder wint
Universele thema's - deel 5
In deze blogreeks over universele thema’s komen aan bod:
Deel 1: 5 populaire universele thema’s in verhalen
Deel 2: Het goede wint (uiteindelijk) van het kwade
Deel 3: Dromen komen uit
Deel 4: De waarheid komt altijd boven water
Deel 5: Geef niet op / de aanhouder wint
Deel 6: Liefde overwint alles
Deel 7: Volwassen worden / coming of age
[…TBA…]
In deze blogreeks nemen we een aantal van deze veelgebruikte thema’s en spreuken onder de loep. Met in het vijfde deel het thema: geef niet op / de aanhouder wint.
Geef nooit op
In de jaren negentig was er niet voor niets een tv-programma dat de naam ‘Geef Nooit Op’ droeg. We houden ervan als wensen van anderen en onszelf in vervulling gaan. Het betekent dat we niet voor niets ergens al die tijd en moeite in hebben gestoken. Als we zien dat de aanhouder wint, dan geeft dat hoop.
Ook als schrijvers weten we maar al te goed hoe belangrijk het is om niet op te geven. Tegenslagen en vastlopers zijn zo’n beetje onvermijdelijk, dus bij de eerste hobbel de handdoek in de ring gooien, is geen goed idee.
Dit geldt net zo goed voor onze personages. Zonder obstakels wordt het heel lastig om een verhaal te vertellen dat langer duurt dan een paar hoofdstukken. Alleen wat als jouw hoofdpersoon zijn pogingen na de eerste tegenvaller al zou staken? Dan houdt het op.
Het is dus belangrijk dat je hoofdpersonages een zekere mate van doorzettingsvermogen bezitten. Een sterke wil of verlangen om een doel te bereiken of een situatie te beïnvloeden.
Soorten obstakels: 7 typen conflicten
Soms kan het voelen alsof de hele wereld tegen je is. Je vindt bijvoorbeeld dat je onterecht benadeeld wordt of buitengesloten. Voor personages is dat net zo. Om hun wens bewaarheid te zien worden, zullen ze onderweg moeten leren om voor zichzelf op te komen.
Ze moeten obstakels onder ogen komen en overwinnen. Dergelijke uitdagingen kunnen verschillende (grote en kleinere) vormen aannemen. Denk daarbij aan de 7 typen conflicten:
- Mens versus mens
- Mens versus natuur
- Mens versus maatschappij
- Mens versus zichzelf
- Mens versus technologie
- Mens versus lotsbestemming / god(en)
- Mens versus bovennatuurlijke
Meer weten over deze veelvoorkomende typen conflicten? Lees dan de blog: Welke 7 typen conflicten kunnen we onderscheiden in verhalen?
De aanhouder wint: ga vol voor je talent
Veel films en series die het thema omarmen om nooit op te geven, gaan over mensen met een talent. Ze bespelen een muziekinstrument, kunnen acteren, schrijven, dansen of zingen. Dat gaat meestal niet meteen goed, er komen hindernissen op hun pad waardoor ze geneigd zijn om hun droom te laten varen.
Toch voelen zij zo’n passie voor deze gave dat ze (soms met wat aanmoediging van buitenaf) doorzetten om het leven te leiden dat ze graag willen. Ze oefenen, trainen, leren vallen en weer opstaan.
Heeft jouw hoofdpersoon een talent dat nog niet ten volle tot uiting komt? Wat doet haar besluiten om hier toch meer mee te gaan doen? En hoe gaat ze om met tegenslagen?
Geef niet op, geloof in jezelf
In het verlengde van ‘geef nooit op’ ligt natuurlijk ‘geloof in jezelf’. Zonder vertrouwen in het eigen kunnen, zal je protagonist nooit haar doel bereiken. Misschien is ze in het begin nog erg onzeker of is er een buitenstaander nodig om haar te doen beseffen dat ze meer in haar mars heeft.
Bedenk je welke stappen er nodig zijn voor jouw hoofdpersonen om hun zelfvertrouwen op te krikken. Hebben ze daar bijvoorbeeld waardering van buitenaf voor nodig of juist ervaringen waaruit blijkt dat ze iets weten te volbrengen? Of realiseren ze zich pas dat ze kunnen winnen op het moment dat alles al achter de rug is?
Boek- en filmvoorbeelden over doorzetten
De voorbeelden van boeken en films waarin het universele thema ‘geef niet op / de aanhouder wint’ een rol speelt zijn legio:
- Erin Brockovich: de advocaat-medewerkster Erin spant een rechtszaak aan tegen een bedrijf dat giftige stoffen loost (chroom-6) in het drinkwater
- Billy Elliot: het jongetje Billy wil graag op balletles i.p.v. op boksen, zoals zijn vader wil
- Cast Away: een man stort neer met zijn vliegtuig en moet zien te overleven op een onbewoond eiland
- Silver Linings Playbook: een ex-psychiatrische patiënt en een weduwe willen tijdens een danscompetitie minimaal een score van 5 op 10 halen om een weddenschap te winnen
- Pitch Perfect: twee concurrerende zanggroepen binden de strijd aan tijdens het International Championship of Collegiate A Capella
Laten we afsluiten met de bemoedigende woorden van J.K. Rowling:
Failure is inevitable – make it a strength
In het volgende deel van deze blogreeks gaan we dieper in op het universele thema ‘liefde overwint alles‘.
Deel het in de besloten Facebookgroep van BackWords.
