Beginnen en doorgaan met schrijven:
zo win je van je kritische stemmetje

nanowrimo-lief-voor-jezelf
Zomaar een greep uit jullie antwoorden op de vraag wat jullie grootste uitdaging is op het gebied van schrijven: onzekerheid, ik maak me zorgen wat anderen ervan vinden, vertrouwen hebben in mijn eigen geschreven stukken, schrijven zonder bang te zijn voor de meningen van anderen, geloven in mezelf, door durven zetten.
Veel schrijvers hebben er last van, dat kritische stemmetje in hun hoofd waardoor ze zich afvragen: ben ik wel goed genoeg? Of: wie zou mijn schrijfsels willen lezen?
Het probleem is dat als je naar dat stemmetje luistert en daarom maar helemaal niet begint, je inderdaad nooit beter zult worden. Schrijven leer je door het te doen. Door te oefenen, te schrappen, te herschrijven.

Daarom in deze blog 5 tips om te winnen van jouw kritische stemmetje:

  1. Blijf jezelf eraan herinneren dat je de eerste versie alleen voor jezelf schrijft.

De eerste versie hoeft niet perfect te zijn. Je hoeft hem zelfs aan he-le-maal niemand te laten lezen. Hoe mooi is dat? In de eerste versie vertel je namelijk het verhaal aan jezelf.

Ga dus helemaal los zonder schaamte over je eigen zieke geest (‘Ze sluiten me vast op als ze dit lezen.’ 😉) of omdat je onzeker bent over je eigen schrijfkwaliteiten (‘Ben ik wel goed genoeg?’).

Wie weet gooi je een deel van de hoofstukken wel weg tijdens een volgende versie, dus waarom zou je alles meteen perfect op papier zetten? Niemand die ooit zal weten dat de alinea’s die uiteindelijk zo prachtig zijn, zijn begonnen als een combinatie van veel te lange, kromme zinnen die nergens op sloegen.

Zelf had ik na het voltooien van de eerste versie van ‘Fatale keuzes’ alweer zoveel nieuwe ideeën dat ik tijdens een volgende versie de hele structuur weer heb omgegooid en een deel van de scènes heb verwijderd (- met pijn in mijn hart, dat wel).

Ook kende ik na het voltooien van de eerste versie mijn personages veel beter en had ik een duidelijker beeld van hun onderlinge relaties. Daarom kon ik daarna hun gevoelens en gedachten veel makkelijker verwoorden.

  1. Probeer ochtendpagina’s.

Het leuke aan ochtendpagina’s is, dat je jezelf dwingt om te blijven schrijven tot je 3 A4’tjes vol zijn. Zo is er voor je kritische stemmetje eigenlijk geen ruimte, want dat zou betekenen dat je opgehouden bent met schrijven.

Praktisch gezien gaat het bij het concept ‘ochtendpagina’s’ of ‘morning pages’ van Julia Cameron om het volgende:

  • Je schrijft ze elke dag.
  • Je schrijft 3 A4-pagina’s vol (of in mijn geval 12 A6’jes).
  • De pagina’s zijn handgeschreven.
  • Je schrijft gewoon alles op wat er in je opkomt.

Hoewel Julia ze het liefst meteen ’s ochtends na het wakker worden schrijft, ben ik zelf wat betreft het tijdstip een groot voorstander van flexibiliteit. Zeker omdat het ’s ochtends geen tijd hebben je niet zou moeten weerhouden om het schrijven van ochtendpagina’s eens te proberen.

Julia ziet de ochtendpagina’s die ze schrijft als een manier om haar geest leeg te maken. Hoe ik ze zelf het liefst inzet, lees je in onderstaande blog.

Lees ook:

  1. Probeer freewriting / trek schrijfsprints.

Vind je elke dag ochtendpagina’s schrijven iets te veel van het goede, plan dan gedurende de week eens een paar freewritingsessies in.

Het idee achter freewriting of schrijfsprintjes trekken, is vergelijkbaar met het schrijven van ochtendpagina’s. In beide gevallen begin je te schrijven en houd je pas weer op wanneer je je doel hebt bereikt.

Twee verschillen:

  • Waar je bij ochtendpagina’s alles opschrijft wat er in je opkomt (inclusief bijvoorbeeld ‘ik heb geen zin om af te wassen’ en ‘waarom maakte die buurman vannacht zo’n herrie’), schrijf je bij freewriting daadwerkelijk aan je verhaal.

  • Bij ochtendpagina’s schrijf je tot je 3 A4’tjes vol zijn, bij schrijfsprintjes zet je de wekker op een X-aantal minuten zet (bijvoorbeeld 15 of 30 minuten).

In beide gevallen krijg je weinig tot geen tijd om na te denken over de volgende of de vorige zin, je gaat gewoon door.

Gebruik je twee keer vlak achter elkaar hetzelfde woord? Pech gehad, dat pas je later maar aan. Op deze manier dwing je jezelf om meters te maken en komt de inspiratie vanzelf.

Lees ook:

  1. Probeer NaNoWriMo.

Een stok achter de deur. Voor sommige schrijvers werkt het misschien averechts, zij krijgen helemaal geen woord meer op papier als er een deadline dreigt. Voor andere schrijvers werkt het juist motiverend.

Het is een manier om jezelf af te leiden van dat kritische stemmetje, omdat je wat belangrijkers aan je hoofd hebt: tijdsdruk.

Persoonlijk vind ik NaNoWriMo (of National Novel Writing Month) een van de verschrikkelijkste en tegelijkertijd meest fantastische stokken achter de deur die ik heb geprobeerd.

Elke november kun je kiezen om er samen met duizenden andere schrijvers voor te gaan: 50.000 woorden schrijven in 30 dagen. Dat zijn gemiddeld 1.667 woorden per dag. Ja, dat is veel. Sommige mensen schudden ze zo uit hun mouw, zelf behoor ik helaas niet tot die groep.

Of ik het doel zal halen, is dus altijd maar weer de vraag. De truc is om je niet te laten ontmoedigen wanneer je achterloopt op schema. Het is ook geen ramp als je halverwege je doel iets verlaagt.

Waar het om gaat, is dat je tijdens die maand van schrijven een prioriteit maakt. Eindelijk neem je je schrijfwens serieus. Je gaat ervoor, ook al lijkt het misschien onmogelijk. Je maakt meters, waardoor je schrijfkwaliteiten vanzelf verbeteren.

Komt november je niet goed uit, of wil je vaker dan 1x per jaar serieus aan de slag, dan kun je in april en juli meedoen aan Camp NaNoWriMo. Tijdens deze maanden kun je je eigen schrijfdoel bepalen.

Lees ook:
NaNoWriMo-prepping - keep it cool

  1. Nogmaals: de eerste versie schrijf je alleen voor jezelf!

Zodat je het niet vergeet. 😉

Misschien is het een idee om die zin op een post-it te schrijven en die naast je favoriete schrijfplek te hangen.

Hoe ga jij om me je kritische stemmetjes? Heb je een manier gevonden om hem het zwijgen op te leggen of op zijn minst pas ruimte te geven tijdens het herschrijven?

Deel het met ons in de besloten Facebookgroep van BackWords.

PS Ook een leuke stok achter de deur: mijn online schrijfcursus ‘Creatief schrijven – In 16 weken van Writer’s Block naar Blurb’. Daarin neem ik je bij de hand en help ik je stap voor stap op gang met 8 modules vol tips en opdrachten.
Je duikt de diepte in over het inzetten van je zintuigen, het leren kennen van je personages, het ontwikkelen van je plot door jezelf de juiste vragen te stellen, het verder uitwerken van je ideeën en het vinden van je eigen stijl door te experimenteren met o.a. tempo, metaforen en spanningstechnieken.

Kijk snel of mijn schrijfcursus iets voor jou is: https://backwords.eu/cursussen/writers-block/.

Scroll naar boven